Holandia

Wiatraki, tulipany, sery, szlifiernie diamentów, drewniane chodaki, rowery czy też wizyta w jednym z najsławniejszych browarów na świecie to tylko namiastka tego, co Holandia może zaoferować turystom. Pomimo tego, że zajmuje dopiero 132. miejsce na liście państw świata pod względem powierzchni, oferta przedstawia się nad wyraz bogato.

Holandia Amsterdam

Kanały w Amsterdamie i budynki

Stolica: Amsterdam
Waluta: euro
Czas: środkowoeuropejski (CET)
Wizy: Strefa Schengen

Co zwiedzić w Holandii?

Obowiązkowym miejscem, które należy odwiedzić jest Amsterdam (zwany także „Wenecją Północy”) – miasto o niezwykle ciekawym układzie urbanistycznym oraz specyficzną atmosferą. Amsterdam można zwiedzać na kilka sposobów – spacer, wycieczka rowerowa, rejs po kanałach – każdy z nich będzie niezapomniany i pozwoli bliżej przyjrzeć się zabytkom czy mostom (jest ich około 1280). Szczególnie warto odwiedzić: Plac Dam z Nationaal Monument, Pałac Królewski, Noorderkerk, Dom Anny Frank, Rijksmuseum, Muzeum van Gogha, Dom Rembrandta, Browar Heineken, giełdę kwiatów, stadion Ajax Amsterdam. Ciekawym doświadczeniem będzie spacer do dzielnicy czerwonych latarni – jest to idealny przykład obrazujący czym jest tolerancja. Obok siebie funkcjonują kościół (Oude Kerk), przedszkole oraz prostytutki w oknach.

Innymi miastami, które powinny znaleźć się na trasie poznawania uroków Holandii, są: Haga, Rotterdam, Kinderdijk, Breda, Arnhem, Delft, Leiden.
Haga łączy w sobie nowoczesność i tradycję – obok przeszklonych monumentalnych budynków można odnaleźć miejsca ze starą (charakterystyczną dla Holandii) zabudową. Warto zobaczyć: Mauritshuis, Binnenhof, Oude Stadhuis, Grote Kerk, Madurodam.

W sezonie letnim należy obowiązkowo wizytę złożyć w eleganckim nadmorskim kurorcie Scheveningen oddalonym 4 km od centrum Hagi.

Rotterdam jest jednym z największych portów przeładunkowych na świecie. Jest bardzo nowoczesnym miastem z racji tego, że podczas II wojny światowej zostało zrównane z ziemią. Do bardzo ciekawych konstrukcji należą sześcienne domy Kijk Kubus, Most Erazma czy budynki międzynarodowych koncernów.

Kiedy jechać? (klimat)

Holandia o każdej porze roku jest bardzo atrakcyjnym miejscem. Panuje klimat umiarkowany, przeważają chłodne lata (do 20 st. C) i łagodne zimy (do 2 st. C). Opady deszczu mogą wystąpić każdego dnia, w każdej porze roku. Najbardziej pada w listopadzie. Najbardziej wietrznie jest w lutym. Zdarza się, że zimą zamarzają kanały – wówczas tysiące Holendrów wyciągają łyżwy i oddają się tej przyjemnej formie spędzania wolnego czasu.

Jednak za najpiękniejszą porę roku w Holandii uważa się wiosnę, kiedy na ogromnych plantacjach kwitną tysiące kwiatów, w tym słynne tulipany.

Loty z Polski do Holandii

Połączenia lotnicze z Warszawy do Amsterdamu obsługuje PLL LOT oraz holenderskie linie lotnicze KLM. Lotnisko Amsterdam-Schiphol jest wyjątkowe, gdyż znajduje się ok. 4,5 metra poniżej poziomu morza.
Z tzw. tanim przewoźnikiem lotniczym można dolecieć do Eindhoven (Ryanair z Gdańska i Krakowa oraz Wizzair z Gdańska, Katowic, Warszawy i Wrocławia). Tanie linie lotnicze modyfikują siatkę połączeń dość często, zatem warto sprawdzać ich ofertę na bieżąco.

Informacje praktyczne

  • W Holandii bardzo pomocną instytucją są Biura Informacji Turystycznej (VVV) – znajdują się przy dworcach kolejowych, przy głównych ulicach lub na centralnych placach miast.
  • Jeśli odwiedzając Holandię chcemy poświęcić czas na zwiedzanie atrakcji kulturalnych, może nam pomóc w tym Museukjaarkaart – roczna karta upoważniająca do darmowego wstępu do około 400 tego typu miejsc na terenie całej Holandii. Cena karty wynosi 39,95 € (cena ulgowa 19,95 € dla osób poniżej 18 roku życia). Kartę można nabyć online, w kasach najważniejszych muzeów lub w Uitburo (centrum informacji kulturalnej) na terenie całego kraju.
  • Niderlandy są rajem dla rowerzystów – istnieje tam ponad 22 tys. km połączonych ze sobą dróg rowerowych. Rower to nie tylko środek lokomocji – to także styl życia. Przykładem jest funkcjonowanie fundacji Vrienden op de Fiets (przyjaciele na rowerach) – zrzesza i łączy ze sobą siecią kontaktów osoby prywatne, które oferują nocleg typu B&B w cenie 19 € za noc od osoby. Warunkiem jest posiadanie ważnej karty członka fundacji (minimalna opłata 8 €).

Ciekawostki

  • Nazwa Holandia z niem. holt – lesisty oraz land – kraj odnosi się tylko do dwóch prowincji – Holandii Pólnocnej i Południowej. Prawidłowa nazwa określająca cały obszar państwa łącznie z terytoriami zamorskim to Królestwo Niderlandów (neder-niski, landen-kraje).
  • Nazwa nawiązuje do ukształtowania terenu – źródła podają, że ok. ¼ powierzchni kraju stanowią obszary leżące na wysokości poziomu morza lub depresje. Pozostałą część stanowią tereny nizinne. Ok. 2000 km2 powstało w wyniku osuszania zbiorników wodnych, czyli tzw. polderów (największy jest w prowincji Flevoland).
  • Konstytucyjną stolicą kraju jest Amsterdam, natomiast siedzibą: rządu, parlamentu i królowej jest Haga.
  • Ustrój polityczny panujący w Holandii to monarchia konstytucyjna ustanowiona na mocy konstytucji w 1815 roku. Królestwem Niderlandów od prawie 32 lat włada królowa Beatrix Wilhelmina Armgard van Oranje-Nassau.
  • Powierzchnia kraju to 41 526 km2. Administracyjnie Holandia jest podzielona na 12 prowincji (Drenthe, Flevoland, Fryzja, Geldria, Groningen, Limburgia, Brabancja Północna, Holandia Północna, Utrecht, Overijssel, Zelandia, Holandia Południowa). Dodatkowo w skład państwa wchodzą dwa terytoria zamorskie Antyle Holenderskie i Aruba.
  • W Holandii jest 1000 czynnych, klasycznych wiatraków. Od 1997 roku wiatraki w regionie Kinderdijk-Elshout znalazły się na liście obiektów światowego dziedzictwa UNESCO. Przepiękną wizytówkę tego miejsca stanowi 19 położonych blisko siebie wiatraków, które zostały wybudowane w 1740 r.
  • Holandia uchodzi za kraj, który jest bardzo liberalny. Jak powszechnie wiadomo w latach 70. ubiegłego stulecia w Holandii zalegalizowane zostały miękkie narkotyki. Obecne prawo dopuszcza ich kupowanie i spożywanie w małych ilościach w tzw. cofee shopach. Według ustawy zabroniony jest wywóz narkotyków poza granicę kraju.

Języki

Językiem urzędowym jest język niderlandzki. Na terytorium Holandii istnieje region, który posiada autonomię kulturową i językową – jest nim Fryzja. Dodatkowo w różnych częściach tego niewielkiego państwa wytrawni językoznawcy usłyszą także dialekty: dolnosaksoński oraz limburgijski.

Religie

W Holandii ok. 40% populacji nie wyznaje żadnej religii. Pozostałą część społeczeństwa stanowią odpowiednio: 32% katolicy, 22% protestanci, 6% muzułmanie.

Sławni Holendrzy

Do najsławniejszych przedstawicieli narodu holdenderskiego bez wątpienia należeli: Vincent van Gogh, Johannes Vermeer czy Rembrandt Harmenszoon van Rijn. Współcześnie w świecie zaistniało wiele holenderskich talentów, jednak nie wszyscy zdają sobie sprawę z ich pochodzenia – Paul Verhoeven, Candy Dulfer, Rutger Hauer, Leo Beenhakker czy nieżyjąca już Audrey Hepburn.

Historia państwa

Obszary dzisiejszego Królestwa Niderlandów w starożytności zamieszkiwane były przez plemiona celtyckie i germańskie (Batawów i Fryzów). W I p.n.e. na te tereny dotarł Juliusz Cezar ze swoją świtą i zostały założone pierwsze miasta, m.in. Nijmegen, Utrecht.
Od V do VIII wieku n.e. kraj został wcielony do państwa Franków. Do XV w n.e. to czasy rządów najpierw książąt Burgundzkich, a następnie dynastii Habsburgów (w szczególności jej hiszpańskiej linii). Pod koniec XVI w. w wyniku ruchów reformatorskich prowincje północne proklamowały utworzenie Republiki Zjednoczonych Prowincji Niderlandów. Od tego czasu do końca XVII wieku Holandia przeżywała swój największy rozkwit, stając się tym samym znaczącą potęgą handlową i morską świata.
Na początku XIX w. państwo straciło niezależność na rzecz Francji, później zostało połączone z Belgią i Luksemburgiem. Od 1890 Holandia funkcjonuje jako samodzielne państwo w jej współczesnych granicach.
Podczas I wojny światowej Holandia była państwem neutralnym, natomiast w czasie II wojny światowej przez ponad cztery lata była okupowana przez wojska III Rzeszy.
Po zakończeniu wojny Holandia stała się członkiem ONZ (1945), NATO (1949), a od 1957 r. była jednym z państw założycielskich pierwszych organizacji (EWWiS, EWEA, EWG) – obecnej Unii Europejskiej.

Ważne daty i wydarzenia kulturalne

22 marca – 20 maja 2012 – w tym czasie otwarty jest Keukenhof, czyli największy na świecie ogród kwiatowy. Znajduje się w Holandii Południowej w miejscowości Lisse. 32-hektarowy ogród zdobią przepiękne kompozycje z tulipanów, azalii, hiacyntów. Warto zabrać dodatkową kartę pamięci do aparatu fotograficznego.

W mieście Alkmaar od 400 lat każdego roku od początku kwietnia do początku września w piątki między godziną 10 a 12:30 odbywa się targ serowy. Pokaz odbywa się na placu Waagplein.

30 kwietnia (każdego roku) – Koninginnedag – Dzień Królowej – jest to święto narodowe, podczas którego na holenderskich ulicach dominuje kolor pomarańczowy (flagi, balony, ozdoby na drzewach, stroje mieszkańców, jedzenie). Jest to dzień powszechnego handlu – sprzedawać może każdy bez pozwolenia i uiszczania podatków.

4 maja (każdego roku) – Dodenherdenking – Dzień Pamięci Narodowej – jest świętem narodowym upamiętniającym śmierć wszystkich poległych Holendrów w czasie II Wojny Światowej oraz podczas operacji pokojowych. W tym dniu królowa składa wieniec pod monumentem na Dam w Amsterdamie.

5 maja – Bevrijdingsdag – Dzień Wyzwolenia – dzień upamiętniający wyzwolenie kraju spod okupacji hitlerowskiej. Jest to dzień wolny od pracy dla urzędników państwowych, natomiast dla reszty pracujących Holendrów jest wolny raz na pięć lat (najbliższy przypada na rok 2015).

W każdy pierwszy weekend sierpnia w Amsterdamie organizowana jest parada równości o nazwie Gay Pride Festival – jest to spektakl, który trudno przeoczyć. Uczestnicy najpierw bawią się na ulicach miasta, a następnie wielokolorowy tłum przenosi się na barki i łodzie, które płyną po kanałach Amsterdamu.

Co roku w każdy trzeci wtorek września ma miejsce Prinsjesdag – Dzień Książęcy, zwany także paradą kapeluszy – to dzień uroczystego otwarcia roku parlamentarnego po wakacyjnej przerwie. Uroczystość rozpoczyna się od przejazdu Królowej Holandii złotą karetą przez centrum Hagi do siedziby parlamentu. Następnie w sali rycerskiej wygłoszona zostaje mowa tronowa, której wysłuchują członkowie parlamentu i zaproszeni goście. Wśród kobiet siedzących na sali odbywa się niepisany konkurs na najbardziej oryginalne nakrycie głowy. Uroczystość kończy przejazd królewskiego orszaku do pałacu Noordeinde oraz pojawienie się rodziny królewskiej na balkonie wspomnianego pałacu.

Kuchnia holenderska

Kuchnia holenderska słynie z serów, potraw rybnych oraz… piwa.

  • Koneserom serów nieobce są nazwy Massdam, Gouda czy Edam. Massdam jest serem twardym z dużymi dziurami, wytwarzanym z mleka krowiego o słodkim owocowo-orzechowym smaku. Gouda to ser krowi o żółtym zabarwieniu, walcowatym kształcie i słodkim smaku. Edam należy do serów półtwardych, o łagodnym smaku, ma charakterystyczny okrągły kształt a jego brzegi polewane są czerwonym woskiem.
  • Poza wspomnianym serami do najbardziej znanych smakołyków należą: solone śledzie prosto z beczki, surowy zielony śledź z marynowaną cebulą i ogórkiem (Hollandse nieuwe haring), wędzony węgorz (gerookte paling), makrele obtaczane bułką (broodje makreel), duszone na parze małże z przyprawami (mosselen) oraz smażone i grillowane ryby.
  • Nie tylko w Polsce panuje przekonanie, że rybka lubi pływać – w związku z tym przemysł browarniczy rozwija się intensywnie i jest jedną z ważnych gałęzi gospodarki. Najbardziej popularnymi markami piwa są: Heineken, Grolsch, Amstel oraz piwa regionalne Dommels, De Ridder, Gulpen.
  • Innym narodowym trunkiem jest Jenever (jałowcówka) – gin o gęstej konsystencji.

Bożena Łatuszko

Mapa Holandii